De wereld van het www gaat razendsnel. Toen Tim Berners-Lee begin jaren ’90 het World Wide Web ontwikkelde, zelfs toen WWW in 1995 begon aan de enorme groeispurt, kon hij ook niet vermoeden dat het landschap in 20 à 25 jaar tijd zo zou veranderen. Hieronder een korte bloemlezing.
1995-1996 – Opmaak? Hoezo?
Het prille begin van het WWW. Makers van websites maakten zich niet al te druk om hoe deze eruit zien. Het WWW wordt in deze tijd nog gezien als een interactief boek met snelle verwijzingen naar andere pagina’s, de zogenaamde hyperlinks. Koppen en subkoppen hebben wel hun intrede gedaan, alsmede eenvoudige tekstuele opmaak-elementen als B (dikgedrukt), U (onderstreept) en I (cursief).
1997-2000 – Frames en tabellen
Na het absolute begin werd er langzaam meer aandacht besteed aan de opmaak en layout van websites. Omdat echte duidelijke opmaak-elementen nog ontbreken in de HTML-definitie (en CSS had men nog helemaal nauwelijks van gehoord), werd de TABLE tag gretig misbruikt om toch enigszins vorm aan de website te kunnen geven.
Een andere oplossing die iets later populair zou worden, is de FRAME tag. Een pagina, opgebouwd uit twee of meer kleinere pagina’s die op vaste plaatsen in de browser worden getoond. Op deze manier kan de ontwerper/ontwikkelaar eenvoudig het menu op een vaste plaats laten staan, zonder dat dit opnieuw geladen hoeft te worden in de website zelf. Een elegante oplossing, welke door de opmars van Google aan populariteit zou inboeten.
In het begin werd nog gretig gebruik gemaakt van geanimeerde GIFs om de boel “op te leuken”. Later in deze periode wordt Shockwave Flash een populairder element voor animaties op websites, hoewel hiervoor een plugin vereist was.
2001-2003 – DIVs en CSS
De zoekmachine Google werd populair, pagina’s met frames werden gestraft en minder goed gevonden en ook pagina’s opgebouwd met tabellen zorgde voor lagere ranking door omslachtige semantiek in de code. Daarom bewogen steeds meer ontwikkelaars naar webpagina’s opgebouwd met de DIV tag (division). De DIV is een blok met inhoud (voornamelijk tekst en afbeeldingen) welke flexibeler is bij het creëren van de opmaak en layout. Met behulp van Cascading Style Sheets (CSS) werden de blokken van vormgeving voorzien. Hoewel CSS al sinds 1994 bestond, werd het pas vanaf versie 2 in het huidige millennium veelvuldig gebruikt. Het web werd volwassener: inhoud (HTML) en opmaak (CSS) werden gescheiden en er kwamen steeds meer officieuze standaarden voor het maken van een website.
2004-2009 – Web 2.0
Halverwege de “zeroes” maakte het WWW een nieuwe trend door als het gaat om vormgeving van websites. Social media krijgen voet aan de grond, het internet is steeds meer een plek om met elkaar te zijn en niet alleen ter vergaring van informatie. Deze beweging bracht ook qua vormgeving enkele veranderingen met zich mee: elementen werden voorzien van schaduwen, hoeken werden afgerond, qua kleurgebruik was de “subtiele gradient” populair en alle interactieve sites werden voorzien van glimmende effecten en bêta stickers. De periode werd gebombardeerd tot “Web 2.0”.
In deze tijd was ook het mobiele internet langzaam maar zeker in opkomst. De telefoons van deze tijd waren wel verbonden met het internet (via het WAP protocol), maar waren nog niet sterk genoeg om sites in hoogwaardige kwaliteit te tonen. Daarom kozen veel beheerders ervoor naast de eigen website een mobiele site te voeren: eerst voornamelijk op het mmm-subdomein, later kortweg op het m-subdomein.
2010-2014 – HTML5, CSS3, Flat & responsive
In de voortzettende volwassenwording van het wereldwijde web werd langzaam maar zeker weer afscheid genomen van alle overbodige glimmers en afgeronde hoekjes. Het ontwerp wordt steeds rustiger en meer in dienst van de inhoud van de website. “Flat design” was geboren.
Op technisch gebied kreeg HTML een upgrade van versie 4 naar 5 en ook het nieuwe CSS3 zag het daglicht. Hierdoor werd het gebruik van audio, video en geanimeerde objecten eenvoudiger en meer gestandaardiseerd. Een welkome update, vooral omdat het gebruik van de Flash plugin een flinke deuk opliep omdat de mobiele toestellen van Apple en later ook Android deze niet langer ondersteunen.
Tenslotte maken “adaptive” en “responsive” hun opwachting in het weblandschap. De mobiele site wordt langzaamaan verstoten door web designers en developers, omdat deze het risico op duplicate content straffen in Google vergroten. Bovendien zijn de mobiele devices van deze tijd prima in staat om volwaardige websites aan te kunnen. Websites worden adaptive of responsive: twee technieken die ervoor zorgen dat de vormgeving van de website zich automatisch aanpast op basis van het toestel (PC, laptop, media-tv, tablet, smartphone) waarop deze wordt geladen.
2015 – En toen?
Wat zal ons verder staan te wachten? Niemand die het met zekerheid kan zeggen… Maar dat erover nagedacht wordt, blijkt wel aan de populariteit van Future of Web Design, een jaarlijks congres in Londen waar vooraanstaande web developers en designers discussiëren over het razendsnel veranderende ontwerp- en ontwikkellandschap van het www. We zullen binnen niet al te lange tijd zien welke pioniers het bij het rechte eind hebben…
Recente reacties